بیشتر ما تصور می‌کنیم که دندان عقل در زمان رشد خود به سایر دندان‌ها آسیب وارد می‌کند و هرچه زودتر باید از آن خلاص شویم. به گفته بسیاری از متخصصین دندان‌های عقل فضایی نیاز دارند که کامل خارج شوند و در صورتی که این فضا در دهان فرد وجود نداشته باشد، خارج شدن دندان عقل باعث آسیب و نامنظم شدن سایر دندان‌ها می‌شود. یکی از راه‌های درمان ناهنجاری دهان و دندان انجام ارتودنسی است. این کار باعث می‌شود که دندان‌های شما در یک راستا قرار بگیرند و منظم باشند.

اکنون سوال اصلی اینجاست که آیا کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی لازم است؟ در جواب این سوال باید بگوییم که خیر. در ادامه این مقاله سعی می‌کنیم مطالب مهم و توضیحاتی در مورد این جواب خود را به شما ارائه دهیم. پس برای یافتن جوابی بهتر با ما همراه باشید.

تاثیر مثبت و منفی دندان‌های عقل بر ارتودنسی

دندان عقل به دلیل شرایطی که دارد می‌تواند بر تمام دندان‌ها تأثیر مستقیم یا غیر مستقیم داشته باشد. در برخی موارد برای انجام ارتودنسی لازم است ابتدا دندان عقل کشیده شود چون مزاحمت ایجاد می‌کند ولی گاهی وقت‌ها هم ممکن است نیازی به کشیدن این دندان‌ها نباشد. در ادامه تأثیر دندان عقل روی روند درمان ارتودنسی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

1. به تأخیر انداختن درمان: در بعضی موارد ناهنجاری‌های ناشی از وجود دندان عقل باعث می‌شود دندان‌های دیگر به هم فشرده شوند و این کار روند درمان ارتودنسی را کند یا عملاً بی‌تأثیر می‌کند.
2. بهبود درمان: در بعضی موارد ممکن است فرد ارتودنسی را انجام داده باشد ولی روند درمان آن به کندی پیش برود. در این صورت با کشیدن دندان عقل فضا برای حرکت سایر دندان‌ها به وجود می‌آید و برخلاف مورد اول دندان عقل تأثیر مثبتی روی روند درمان ارتودنسی خواهد داشت.

 موقعیت دندان عقل در لثه

طبق روایت‌های موجود نیاکان انسان گیاه‌خوار بوده‌اند و دندان‌های عقل برای خرد کردن گیاه الزامی بوده سپس با گذشت زمان کم کم این بخش در انسان‌ها تحلیل رفته و فک آن‌ها کوچک‌تر شده است. در هر فک ۶ عدد دندان مولر یا مولار وجود دارد که ۳ عدد در سمت چپ و ۳ عدد در سمت راست قرار دارد. آخرین دندان مولر در هر آرواره دندان عقل است. دندان عقل معمولاً بعد از دوران بلوغ و در سن ۱۷ تا ۲۵ سالگی به‌صورت کامل خارج می‌شود. به دلیل اینکه در این سن فرد بالغ است و معمولاً عقل بیشتری دارد این دندان‌ها را دندان عقل نام‌گذاری کرده‌اند.

ارتباط کشیدن دندان عقل با ارتودنسی

همان‌طور که گفتیم دندان عقل در سنین جوانی کاملا از لثه خارج می‌شود. از آنجا که در این سن تقریباً تمام دندان‌ها جای ثابت خود را گرفته‌اند، ایجاد تغییر در آن‌ها کمی دشوار خواهد بود. به همین دلیل ارتودنسی دندان باید در سنین نوجوانی انجام بگیرد زیرا فرد در این سن در حال رشد است و ارتودنسی نتیجه مثبتی خواهد داشت.

اکثر افرادی که در سنین پایین اقدام به ارتودنسی دندان می‌کنند، این نگرانی را دارند که رویش دندان عقل در آینده باعث ایجاد اختلال در کار ارتودنسی شود. به همین دلیل دندان‌پزشکان قبل از انجام ارتودنسی از بیمار خود می‌خواهند که تصاویر رادیوگرافی از فک خود را تهیه کنند. این تصاویر گرافیکی مشخص می‌کند که دندان عقل به صورت راست از لثه خارج می‌شود یا کج و آیا خللی در کار او ایجاد می‌کند یا خیر؟ اگر دندان عقل باعث شود که ارتودنسی به خوبی انجام نگیرد، دندان‌پزشک آن را می‌کشد.

فاکتورهای مهم برای کشیدن دندان عقل در هنگام ارتودنسی

کشیدن یا نکشیدن دندان عقل در هنگام ارتودنسی به عواملی مانند فضای دهان و بین دندان‌ها، ازدحام دندان‌ها و به هم فشردگی دندان‌ها بستگی دارد. اگر فضای دندان‌ها کم و ارتودنسی انجام شود در این صورت در زمانی که دندان عقل از لثه خارج شود به دندان‌ها فشار وارد می‌کند و باعث نتیجه منفی در ارتودنسی می‌شود. در بعضی مواقع فرد بیمار با کشیدن دندان عقل موافق نیست در این صورت دندان‌پزشک از راه‌های دیگری مانند تراش دندان یا صاف کردن آن سعی می‌کند مشکل را حل کند.

اهمیت کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی

در بعضی موارد دندان‌های عقل آن‌قدر برای انجام ارتودنسی مزاحمت ایجاد می‌کنند که متخصص تصمیم می‌گیرد که کشیدن دندان عقل را در مرحله اول انجام فرایند ارتودنسی قرار دهد. در ادامه دلایل اصلی اهمیت کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

1. بهبود ناهنجاری‌های دندانی: بخش اعظم ناهنجاری‌های دندانی از دندان عقل سرچشمه می‌گیرد که با کشیدن آن برطرف می‌شود.
2. کمتر شدن درد: ناهنجاری‌های فکی دندان عقل باعث سردرد و مشکلات تنفسی و گوارشی می‌شود که با کشیدن آن از این دردها رهایی می‌یابید.
3. نبود تشدید کننده درد : وجود دندان عقل باعث تشدید ناهنجاری‌ها و احساس درد سایر دندان‌ها می‌شود؛ اما کشیدن آن باعث می‌شود که یک عامل تولید درد در دهان شما از بین برود و درد کمتر شود.

نظر متخصصان در مورد کشیدن دندان عقل برای ارتودنسی

بیماران شرایط متفاوتی دارند و روش درمان هرکدام از آن‌ها با هم تفاوت دارد. یک متخصص ارتودنسی خوب ابتدا دندان‌های بیمار را بررسی می‌کند و سپس راه چاره‌ای برای آن پیدا می‌کند. در اکثر موارد اگر فضای کافی برای رشد دندان عقل وجود داشته باشد پزشک کشیدن آن را به موقع دیگری موکول می‌کند زیرا ممکن است بعد از اینکه درمان ارتودنسی به پایان رسید فضای کافی برای رشد دندان‌های عقل ایجاد شود.

مراجعه به یک پزشک خوب و متخصص در این زمینه بسیار اهمیت دارد. به شما پیشنهاد می‌کنیم که اگر قصد انجام ارتودنسی را دارید به دکتر صیحانی که در این زمینه تخصص کافی را دارد و همچنین صاحب بزرگ‌ترین کلینیک تخصصی دندان پزشکی با کادری مجرب در گیلان است، مراجعه کنید.

بهترین زمان برای کشیدن دندان عقل در هنگام ارتودنسی

کشیدن دندان عقل قبل ارتودنسی؟ یا بعد ارتودنسی؟ مسئله این است. همان‌طور که در بالا به آن اشاره کردیم معمولاً فضای کافی برای رشد دندان عقل وجود ندارد و اکثراً به صورت کج خارج می‌شود. اگر دندان عقل کج باشد به دندان‌های جلویی خود فشار وارد می‌کند و این فشار باعث می‌شود که نامنظمی به وجود آمده و فرد علائمی مانند دندان درد، عفونت لثه، آسیب به استخوان فک و … داشته باشد. گاهی اوقات متخصص ارتودنسی دندان‌های شما را بررسی می‌کند و با مشاهده مواردی مانند

• بیشتر بودن تعداد دندان‌ها نسبت به فک بیمار
• بزرگ بودن اندازه دندان‌های بیمار
• فک بیمار از حد نرمال کوچک‌تر باشد.
• مشاهده عفونت لثه در نزدیکی دندان عقل

تصمیم می‌گیرد که کشیدن دندان عقل قبل از ارتودنسی به نفع شما خواهد بود اگر قصد ارتودنسی دندان خود را داشته باشید بهتر است قبل از آن از متخصص ارتودنسی بخواهید که دندانتان را بررسی کند و در صورت لزوم دندان‌های عقل را بکشد.

کشیدن دندان عقل بعد از ارتودنسی زمانی انجام می‌شود که دندان تاثیری در این درمان نداشته باشد. گاهی اوقات متخصص ارتودنسی بعد از بررسی دندان‌های عقل به این نتیجه می‌رسد که احتمال کج شدن آن‌ها کم است و تاثیری در روند درمان ارتودنسی ندارند در این صورت دندانپزشک کشیدن آن را به بعداً موکول می‌کند.

اهمیت کشیدن دندان عقل نهفته برای ارتودنسی

ارتودنسی دندان به برطرف کردن نامرتبی‌ها، شلوغ و ناهماهنگی‌های فک کمک می‌کند. هر عوامل بر هم زننده این هماهنگی، باید توسط پزشک متخصص برطرف شود. همان‌طور که میدانید همه افراد دندان عقل بیرون آمده ندارند و بعضی وقت‌ها این دندان داخل لثه به دلایل متفاوتی گیر می‌کند که در این صورت میگوییم دندان عقل نهفته است.

کمبود فضای کافی برای رشد دندان عقل یکی از اصلی ترین دلایل نهفتگی آن است. یکی دیگر از عواملی که باعث نهفته بودن دندان عقل می‌شود قرار گرفتن دندان‌های دیگر سر راه آن است. به‌عبارت‌دیگر بعضی وقت‌ها دندان‌های دیگر به دلیل بزرگ بودن بیش از حد نرمال علاوه بر جای خود قسمتی از جای دندان عقل را نیز می‌گیرند در این حالت از رشد دندان عقل به بیرون لثه جلوگیری می‌شود. اگر دندان عقل نهفته باشد از داخل لثه به سایر دندان‌ها فشار وارد می‌کند و باعث خرابی یا برهم زدن نظم آن‌ها می‌شود. پس بهتر است در هنگام ارتودنسی این دندان‌ها کشیده شوند.

وضعیت‌های مختلف دندان‌های عقل نهفته در هنگام ارتودنسی

دندان سوم مولر (دندان عقل) ممکن است کاملاً داخل لثه قرار بگیرد یا به صورت نصف و نیمه از لثه خرج شود که آن را نیمه نهفته می‌نامند. اگر بیماری دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته داشته و برای ارتودنسی دندان‌هایش به متخصص مراجعه کند، متخصص ارتودنسی باید در هنگام بررسی دندان بیمار به توجه کند که دندان عقل در کدام یک از حالات زیر قرار گرفته است

• به سمت دندان جلویی خودش زاویه دارد.
• به سمت پشت خودش زاویه دارد.
• به صورت افقی داخل استخوان فک قرار گرفته (با دندان‌های دیگر زاویه قائمه دارد)
• مانند دندان‌های دیگر مستقیم به سمت پایین رشد کرده است، در استخوان فک گیرکرده است.

علائم نشان‌دهنده وجود دندان عقل نهفته در ارتودنسی

گاهی وقت‌ها دندان عقل فرد به صورت نهفته رشد کرده است و علائم خاصی را از خود بروز نمی‌دهد. یا ممکن است این علائم را به آرام‌آرام بروز دهد. دانستن این علائم باعث می‌شود که به محض حس کردن آن به متخصص مراجعه کنید و از خراب شدن دندان‌های دیگرتان جلوگیری کنید. این علائم عبارت‌اند از

• درد مداوم در آن ناحیه
• احساس مشکل و درد در هنگام باز کردن دهان و خوردن غذا
• مشکلات تنفسی
• بوی بددهان
• قرمز و متورم شدن لثه در آن ناحیه

 در زمان مراجعه به دکتر برای ارتودنسی دندان اگر این علائم توسط او مشاهده شود، او مجبور است برای انجام ارتودنسی اقدام به کشیدن دندان عقل شما بکند.

پرسش‌های متداول